ਬਹਿਰ ਮੁਤਕਾਰਿਬ -ਤਕਤੀਹ

ਬਹਿਰ- ਮੁਤਕਾਰਿਬ, ਇਹ ਬਹਿਰ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੈ। ਆਵੋ  ਬਹਿਰ ਮੁਕਾਰਿਬ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਗਏ, ਕੁਝ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਾਪਤ ਕਰੀਏ।

1  ਬਹਿਰ-  ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਸਾਜਦਾਂ ( ਸੋਲਾਂ ਰੁਕਨੀ ) ਸਾਲਿਮ  ਜਾਂ ਮੁਸੰਮਨ ਮੁਜ਼ਾਇਫ਼
  ਰੁਕਨ- ਫ਼ਊਲੁਨ ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ
           ਫ਼ਊਲੁਨ ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ
           ਫ਼ਊਲੁਨ ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ
           ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ

ਜੁ  ਬਿਖਰੇ  ਪਏ ਨੇ ਸਿਧਾਤਾਂ  ਦੇ  ਅੰਦਰ,
ਚਲਾਉਂਦੇ  ਜੋ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੇ ਖੰਜਰ,
ਉਹ ਪੀੜਾਂ ਦੀ  ਸਮਝਣਗੇ ਕਿੱਦਾ ਕਹਾਣੀ,
ਉਹ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਕੀ ਕੀ ਕਰਨਗੇ। ( ਸਤੀਸ਼ ਗੁਲਾਟੀ )

ਫ਼ਊ     ਲੁਨ     ਫ਼ਊ  ਲੁਨ     ਫ਼ਊ  ਲੁਨ      ਫ਼ਊ    ਲੁਨ
ਜੁ ਬਿਖ  ਰੇ      ਪਏ    ਨੇ      ਸਿਧਾਂ  ਤਾਂ      ਦਿ ਅੰ  ਦਰ
I   S    S      I  S    S       I  S  S       I  S   S
1   2    2      1  2    2      1  2  2 1  2   2
_______    _______     ______     _______

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ     ਲੁਨ       ਫ਼ਊ  ਲੁਨ     ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਚਲੌਂ    ਦੇ        ਜੁ ਖ਼ੁਦ   ਹੀ        ਇਛਾ  ਵਾਂ     ਦਿ ਖੰ  ਜਰ
I S    S         I   S    S         I  S   S       I   S  S
1 2   2         1   2    2         1  2   2       1   2  2
______      _________     ________   ________

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ    ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਉ ਪੀ  ੜਾਂ      ਦਿ ਸਮ  ਝਣ       ਗਿ ਕਿੱ  ਦਾਂ        ਕਹਾ  ਣੀ
I  S   S        I   S    S         I    S   S        I  S  S
1  2  2        1   2    2         1    2   2        1  2  2
______     ________       _________    _______

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁਨ         ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ     ਲੁਨ
ਉ ਜੀ ਵਨ        ਦ ਸਾ   ਮਾ          ਨ ਕੀ  ਕੀ         ਕ ਰਨ  ਗੇ
I  S   S          I   S   S           I  S    S         I  S    S
1  2  2          1   2   2           1   2   2         1  2    2
________    _________     ________       _______

ਅਨੰਦਿਤ ਕਰੇ ਹੁਸਨ ਤੇਰਾ ਜੁ ਮਨ ਨੂੰ,
ਤਰੰਗਾਂ ਮਧੁਰਤਾ ਦੀਆਂ ਉੱਠਦੀਆਂ ਹਨ,
ਭਰੋਸਾ  ਮੇਰਾ  ਜੀਣ   ਤੇ   ਸੀ  ਹਮੇਸ਼ਾਂ,
ਬੁਲੰਦੀ ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਉਹਦੀ ਪੁਖਤਗੀ ਹੈ। ( ਦਵਿੰਦਰ ਪੂਨੀਆਂ )

ਫ਼ਊ    ਲੁਨ     ਫ਼ਊ  ਲੁਨ     ਫ਼ਊ  ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਅਨੰ  ਦਿਤ     ਕਰੇ  ਹੁਸ     ਨ ਤੇ  ਰਾ       ਜੁ ਮਨ  ਨੂੰ
I  S    S        I S  S       I  S  S        I  S    S
1  2   2        1 2  2       1  2  2        1  2   2
________  ______     _______    ਫ਼ _______

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ    ਲੁਨ
ਤਰੰ   ਗਾਂ        ਮਧੁਰ  ਤਾ       ਦਿਆਂ   ਉੱ      ਦਿਆਂ   ਨੇ  
             I S    S         I  S   S        I  S    S      I  S     S
1 2   2         1  2    2       1  2    2      1  2     2
_______     ________    _______    ________

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਭਰੋ    ਸਾ        ਮਿਰਾ   ਜੀ       ਣ ਤੇ   ਸੀ      ਹਮੇ    ਸ਼ਾ
I  S    S         I  S   S        I  S    S      I  S   S
1  2   2         1  2   2        1  2    2      1  2   2
________    ________    ________  _______

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਬੁਲੰ   ਦੀ         ਤਿ ਪੌਂ  ਚੀ        ਉਦ੍ਹੀ   ਪੁਖ      ਤਗੀ  ਹੈ
I  S   S          I   S   S        I  S    S        I  S   S
1  2   2         1   2   2        1  2    2        1  2   2
_______     ________     ________     ________

2      ਬਹਿਰ- ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਸਾਜਦਾਂ ( ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਰੁਕਨੀ ) ਜਾਂ ਮੁਸੰਮਨ ਮੁਜ਼ਾਇਫ਼ ਅਸ਼ਲਮ ਮਕ਼ਬੂਜ਼ ( ਸ਼ਲਮ ਤੇ ਕ਼ਬਜ਼ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
ਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ
ਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ  ਫਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ
ਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ
ਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ


ਹਰੇਕ  ਕਿਣਕੇ ਦੀ ਬੇਬਸੀ ਦਾ,
ਜਵਾਬ ਹੋ ਜਾ , ਮੈਂ ਤੈਥੋਂ ਵਾਰੀ,
ਕਿ ਪਰਬਤਾਂ ਦੇ ਗ਼ਰੂਰ ਸਾਹਵੇਂ,
ਸਵਾਲ ਬਣ ਜਾ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਦਕੇ। ( ਵਿਜੇ ਵਿਵੇਕ )

ਫ਼ਊ   ਲੁ       ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁ       ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ
ਹਰੇ   ਕ       ਕਿਣ   ਕੇ         ਦਿ ਬੇ  ਬ       ਸੀ    ਦਾ
I S   I         S     S           I   S  I        S    S
1 2  1         2     2           1   2  1       2    2
____        ______        _______     ______

ਫ਼ਊ   ਲ        ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ  ਲੁ        ਫ਼ਿਅ ਲੁਨ
ਜਵਾ   ਬ        ਹੋ      ਜਾ         ਮਿ ਤੈ ਥੁ         ਵਾ  ਰੀ
I  S   I          S      S          I   S  I         S   S
1  2  1          2      2          1   2  1        2    2
______      ________     _______      ______

ਫ਼ਊ      ਲੁ       ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ         ਫ਼ਊ  ਲੁ           ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ
ਕਿ ਪਰ  ਬ        ਤਾਂ     ਦੇ          ਗ਼ਰੂ   ਰ            ਸ੍ਹਾ     ਵੇਂ
I   S    1         S      S          I  S   I            S      S
1   2   1          2      2          1  2  1            2      2
_______       ________     _______        ________
ਫ਼ਊ   ਲੁ           ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁ           ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ
ਸਵਾ   ਲ           ਬਣ    ਜਾ        ਮਿ ਤੇ  ਰਿ           ਸਦ    ਕੇ
I  S   I             S     S          I   S   1           S      S
1  2  1             2     2          1   2   1           2      2
______         ________     _______         _______

ਸਜੀਵ   ਯਾਦਾਂ,   ਸਜੀਵ  ਕਿੱਸੇ,
ਜੋ ਆਏ ਅਕਸਰ  ਹੀ ਸਾਡੇ ਹਿੱਸੇ,
ਅਸੀਮ ਚੇਤੇ ਚ ਹੁਣ ਵੀ ਮਹਿਕਣ,
ਕਿਤਾਬ   ਤੇਰੀ,  ਗੁਲਾਬ  ਮੇਰਾ।  ( ਰਾਜਿੰਦਰਜੀਤ )

ਫ਼ਊ  ਲੁ         ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ         ਫ਼ਊ  ਲੁ        ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ
ਸਜੀ ਵ           ਯਾ   ਦਾਂ            ਸਜੀ ਵ        ਕਿੱ    ਸੇ
I  S  I           S     S            I  S  I         S     S
1  2  2         2      2           1   2  1        2     2
______     ________        _______    _______

ਫ਼ਊ  ਲੁ         ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ          ਫ਼ਊ  ਲੁ         ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ
ਜੁ ਆ ਇ        ਅਕ  ਸਰ           ਹਿ ਸਾ ਡਿ        ਹਿੱ    ਸੇ
I   S  I          S     S            I   S   I        S     S
1   2  1         2     2            1   2  1        2     2
______      _______         _______    ________

ਫ਼ਊ   ਲੁ         ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ         ਫ਼ਊ      ਲੁ         ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ
ਅਸੀ  ਮ           ਚੇ     ਤੇ           ਚ ਹੁਣ  ਵਿ         ਮਹਿ    ਕਣ
I   S  I            S     S            I   S    I          S      S
            1   2  1            2     2            1   2   1          2      2
______        ________      ________      _________

ਫ਼ਊ   ਲੁ          ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ          ਫ਼ਊ   ਲੁ          ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ
ਕਿਤਾ ਬ           ਤੇ      ਰੀ           ਗੁਲਾ  ਬ          ਮੇ      ਰਾ
I   S  I            S      S            I   S  I           S     S
            1   2  1            2      2            1   2  1          2      2
_______      _________      _______       ________

3  ਬਹਿਰ - ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਮੁਸੰਮਨ ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਸਾਲਿਮ
         ਰੁਕਨ - ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ
                  ਫ਼ਊਲੁਨ   ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ

ਕਦੋਂ  ਤਕ  ਭਲਾ  ਮੈਂ  ਰਹਾਂਗਾ  ਸੰਭਲਦਾ,
ਨ ਮੁੱਕਣ ਚ ਆਂਉਂਦੈ ਸਫ਼ਰ ਏਸ ਥਲ ਦਾ।
ਕਿਵੇਂ  ਚੈਨ  ਮੈਂਨੂੰ   ਕਿਸੇ   ਵਕ਼ਤ  ਆਵੇ ,
ਕਦੇ  ਤਾਂਘ ਤੇਰੀ   ਦਾ ਸੂਰਜ  ਨ ਢਲਦਾ। ( ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ  ਮੋਹੀ )

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ  ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਕਦੋਂ ਤਕ       ਭਲਾ  ਮੈਂ         ਰਹਾਂ   ਗਾ      ਸਭਲ  ਦਾ  
I  S   S       I  S   S         I  S  S       I  S    S
1  2  2       1   2   2        1  2  2       1  2    2
______    _______      _______    _________

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਕਿਵੇਂ  ਚੈ        ਨ ਮੈਂ   ਨੂੰ        ਕਿਸੇ   ਵਕ਼      ਤ ਆ  ਵੇ
I  S  S         I  S   S         I  S   S       I   S   S
            1  2  2         1  2   2         1  2   2      1   2    2
______      _______      ________  _________

ਫ਼ਊ    ਲੁਨ       ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ    ਲੁਨ
ਕਿਵੇਂ    ਚੈ        ਨ ਮੈਂ  ਨੂੰ         ਕਿਸੇ  ਵਕ਼      ਤ ਆ   ਵੇ
I  S    S        I   S  S          I  S  S        I  S    S
            1  2    2        1   2   2         1  2  2        1  2   2
______      ________      _______     _______

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ        ਫ਼ਊ  ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ     ਲੁਨ
ਕਦੇ   ਤਾਂ        ਘ ਤੇ  ਰੀ         ਦ ਸੂ ਰਜ        ਨ ਢਲ  ਦਾ
I  S   S         I  S   S         I  S   S         I   S    S
            1  2   2         1  2   2         1  2   2         1   2    2
______       _______      _______       ________

ਤੂੰ ਸੁਪਨੇ ਚ ਕੈਸੀ ਸੀ ਝਰਨਾਹਟ ਛੇੜੀ,
ਕਿ ਹੁਣ ਤਕ ਮੇਰੀ ਚੇਤਨਾ ਲਰਜ਼ਦੀ ਹੈ।
ਕਦੋਂ ਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ  ਨੇ, ਭੀੜਾਂ  ਦੇ  ਚਿਹਰੇ,
ਤੇ ਰੌਲੇ ਚ ਬੁਲਬੁਲ  ਕਦੋਂ   ਬੋਲਦੀ  ਹੈ। ( ਸ਼ੁਸ਼ੀਲ ਦੁਸ਼ਾਂਝ )

ਫ਼ਊ     ਲੁਨ     ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ      ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਤੁ ਸੁਪ   ਨੇ      ਚ ਕੈ   ਸੀ        ਸਿ ਝਰ  ਨ੍ਹਾ         ਟ ਛੇ   ੜੀ
I   S    S       I  S   S         I   S    S           I  S   S
            1   2    2       1  2   2         1   2    2           1  2   2
________    ______       _______          _______

ਫ਼ਊ      ਲੁਨ    ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ    ਲੁਨ         ਫ਼ਊ    ਲੁਨ
ਕਿ ਹੁਣ  ਤਕ    ਮਿਰੀ   ਚੇ        ਤਨਾ    ਲਰ         ਜਦੀ  ਹੈ
I   S     S      I  S   S         I  S    S           I  S   S
            1   2     2      1  2   2         1  2   2            1  2   2
________    _______     ________        ________

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਉ  ਲੁਨ         ਫ਼ਊ    ਲੁਨ           ਫ਼ਊ     ਲੁਨ
ਕਦੋਂ  ਸ਼ੀ        ਲ ਹੁੰ  ਦੇ           ਨਿ ਭੀ  ੜਾਂ            ਦਿ ਚਿਹ  ਰੇ
I  S  S        I   S  S           I  S    S             I   S     S
            1  2  2        1   2  2           1  2    2             1   2     2
______     _____            ________          _________

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ     ਲੁਨ        ਫ਼ਊ  ਲੁਨ         ਫ਼ਊ  ਲੁਨ
ਤਿ ਰੌ  ਲੇ         ਚ ਬੁਲ  ਬੁਲ  ਕਦੋਂ   ਬੋ          ਲਦੀ  ਹੈ
I   S  S          I  S    S          I  S   S          I  S  S
            1   2   2         1  2    2          1  2   2          1  2  2
______        _______       _______         ______

4  ਬਹਿਰ- ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਮੁਸੰਮਨ ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਮਹਿਜ਼ੂਫ਼ ( ਹਜ਼ਫ਼ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
ਰੁਕਨ- ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲ
        ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ ਫ਼ਿਅਲ

ਉਜਾੜੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਮੁਲਕ ਹਨ,
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕੋਈ ਕਟਹਿਰਾ ਨਹੀਂ। ( ਦਵਿੰਦਰ ਪੂਨੀਆਂ )
ਬੜਾ ਹੀ  ਸੰਭਲਕੇ ਮੈਂ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ,
ਮਿਰਾ ਪੈਰ ਫਿਰ ਵੀ ਫਿਸਲਦਾ ਰਿਹਾ। ( ਦੀਪਕ ਜੈਤੋਈ )

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫਿਅਲ
ਉਜਾ  ੜੇ       ਜਿਨ੍ਹਾਂ  ਨੇ       ਕਈ  ਮੁਲ       ਕ ਹਨ
I  S  S        I  S   S       I  S   S        I   S
            1  2  2        1  2   2       1  2   2       1   2
______     ______     _______     ______

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ      ਲੁਨ     ਫ਼ਿਅਲ
ਉਨ੍ਹਾਂ  ਨੂੰ        ਤ ਕੋ  ਈ         ਕ ਟਹਿ  ਰਾ       ਨਹੀਂ
I  S   S        I  S  S          I  S     S        I  S
            1  2   2        1  2   2         1  2    2        1  2    
______      ______       ________     _____

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ     ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ
ਬੜਾ  ਹੀ        ਸਭਲ  ਕੇ        ਮਿ ਚਲ  ਦਾ        ਰਿਹਾ
I  S   S        I  S   S         I   S    S         I  S
            1  2   2        1  2   2         1  2     2         1  2
______      _______      _______       ______

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ*    ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁਨ        ਫ਼ਿਅਲ
ਮਿਰਾ   ਪੈ       ਰ ਫਿਰ  ਵੀ       ਫਿਸਲ   ਦਾ         ਰਿਹਾ
I  S    S       I   S    S        I  S     S          I  S
_______    _________    ________     ______

5 ਬਹਿਰ- ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਸਾਜਦਾਂ ( ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਰੁਕਨੀ ) ਜਾਂ ਮੁਸੰਮਨ ਮਜ਼ਾਇਫ਼ ਅਸਰਮ ( ਸਰਮ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
ਰੁਕਨ- ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ
        ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ
        ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ
        ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ

ਹਵਾ ਹਵਾ ਨੂੰ, ਅਗਨ ਅਗਨ ਨੂੰ,
ਨਦੀ ਸਮੁੰਦਰ ਨੂੰ ਮਿਲ  ਰਹੀ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ  ਮੁਹੱਬਤ  ਦੇ ਵੇਗ  ਅੰਦਰ ,
ਥਕਾਨ ਨੀਂਦਰ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ( ਸਤੀਸ਼ ਗੁਲਾਟੀ )

ਫ਼ਿਅਲ    ਫ਼ਊ  ਲੁਨ    ਫ਼ਿਅਲ       ਫ਼ਊ     ਲੁਨ
ਹਵਾ       ਹਵਾ  ਨੂੰ      ਅਗਨ      ਅਗਨ    ਨੂੰ
I  S       I  S  S      I  S S      I  S    S
            1  2       1  2  2     1  2  2     1  2     2
          ____    _____     ______    _______

ਫ਼ਿਅਲ       ਫਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ        ਫ਼ਊ     ਲੁਨ
ਨਦੀ         ਸਮੁੰ  ਦਰ        ਨੁ ਮਿਲ       ਰਹੀ    ਹੈ
I  S          1 S   S         I   S         I  S    S
            1  2          1  2  2         1   2         1   2   2
____      _______      _____       _______

ਫ਼ਿਅਲ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਜਿਵੇਂ         ਮੁਹੱ    ਬਤ        ਦਿ ਵੇ        ਗ ਅੰ   ਦਰ
I  S         I  S   S            I  S        I   S    S
            1  2        1   2   2           1   2       1   2    2
____     _______       ______     _________

ਫ਼ਿਅਲ       ਫ਼ਊ    ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ  
ਥਕਾ        ਨ  ਨੀਂ  ਦਰ       ਨੁ  ਮਿਲ       ਰਹੀ   ਹੈ
I  S        I    S   S         I    S          I   S  S
            1  2       1    2    2        1    2          1   2   2
         _____      ________      ______       _________

6 ਬਹਿਰ - ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਮੁਸੰਮਨ ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਅਸਰਮ ( ਸਰਮ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
ਰੁਕਨ - ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ
         ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲ  ਫ਼ਊਲੁਨ
ਮਜ਼ਾ ਬੜਾ ਹੈ  ਤਿਰੇ ਮਿਲਣ  ਦਾ,
ਤਿਰੇ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮਜ਼ਾ  ਬੜਾ ਹੈ। ( ਦੀਪਕ  ਜੈਤੋ )
   

ਫ਼ਿਅਲ     ਫ਼ਊ  ਲੁਨ      ਫ਼ਿਅਲ       ਫ਼ਊ    ਲੁਨ
        ਮਜ਼ਾ      ਬੜਾ  ਹੈ        ਤਿਰੇ         ਮਿਲਣ  ਦਾ
I  S      I  S   S        I  S         I  S    S
1  2      1  2   2       1   2        1  2    2
___     ______      _____     _______

ਫ਼ਿਅਲ      ਫ਼ਊ    ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਤਿਰੇ        ਮਿਲਣ  ਦਾ         ਬੜਾ       ਮਜ਼ਾ   ਹੈ
I  S         I   S   S         I  S        I  S   S
            1  2         1   2   2         1  2       1  2   2
          _____      _______       _____    ________

7 ਬਹਿਰ-  ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਮੁਸੰਮਨ ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਮਕ਼ਬੂਜ਼ ( ਕ਼ਬਜ਼ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
ਰੁਕਨ- ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁ
        ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁ

ਕਦੋਂ ਤਕ ਭਰੇਂਗਾ ਇਹ ਖਾਲੀ ਮਕਾਨ,
ਤਿਰੀ ਉਮਰ ਨਾਲੋਂ ਏਂ ਵੱਡਾ  ਮਕਾਨ।
ਸ਼ਜਾ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਅਜੀਬ,
ਮਿਰੇ ਪੈਰ ਲਭਦੇ ਨੇ ਅਪਣੇ  ਨਿਸ਼ਾਨ।  ( ਸੁਰਿੰਦਰ  ਸਿੰਘ ਸੀਰਤ )

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁਨ       ਫ਼ਊਲੁ
ਕਦੋਂ  ਤਕ       ਭਰੇਂ    ਗਾ         ਇ ਖਾ   ਲੀ       ਮਕਾਨ
I  S   S        I  S   S           I   S    S       I  S  S
            1   2   2       1  2   2           1   2    2      1  2   2
______     ________       ________   _________

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊਲੁ
             ਤਿਰੀ  ਉਮ       ਰ ਨਾ   ਲੋਂ         ਇ ਵੱ   ਡਾ       ਮਕਾਨ
I   S   S        I    S   S          I  S   S        I  S I
            1   2   2       1    2    2          1  2   2        1  2 2
_______    _________      ________    ______

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁਨ         ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊਲੁ
ਸਜ਼ਾ  ਪਾ         ਰਿਹਾਂ   ਹਾਂ          ਸਫ਼ਰ  ਦੀ         ਅਜੀਬ
I  S  S          I  S    S           1 S    S         I  S  I
            1  2  2          1  2    2           1  2   2         1  2  1
______      ________        _______     ________

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ         ਫ਼ਊ    ਲੁਨ        ਫ਼ਊਲੁ
ਮਿਰੇ   ਪੈ          ਰ ਲਭ ਦੇ          ਨਿ ਅਪ ਣੇ         ਨਿਸ਼ਾਨ
I  S   S          I   S   S          I    S   S        I  S  I
            1  2   2      1   2   2          1    2   2        1  2  1
______      ________        ________     _______    

8 ਬਹਿਰ- ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਮੁਸੰਮਨ ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਅਸ਼ਲਮ
ਰੁਕਨ- ਫ਼ਿਅਲੁਨ ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ
        ਫ਼ਿਅਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਿਅਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ

ਇਹ ਜ਼ਖ਼ਮ ਦਿਲ ਦੈ, ਰਿਸਦਾ ਰਹੇਗਾ,
ਫ਼ਿਸਦਾ   ਰਹੇਗਾ , ਭਰਦਾ   ਰਹੇਗਾ।
ਕਿੰਨਾ  ਕੁ ਚਿਰ ਇਉਂ  ਪਰਦਾ ਕਰੋਗੇ,
ਕਿਰਦਾਰ ਤੇ  ਨਾ   ਪਰਦਾ   ਰਹੇਗਾ। ( ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਨੋਟ )

ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ         ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਇਹ  ਜ਼ਖ਼          ਮ ਦਿਲ ਦੈ         ਰਿਸ   ਦਾ          ਰਹੇ    ਗਾ
S     S            I   S   S         S      S         I  S   S
1     2            1   2   2         1       2         1  2   2
________     ________     ________     ________

ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ         ਫ਼ਊ   ਲੁਨ         ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਫਿਸ   ਦਾ          ਰਹੇ   ਗਾ           ਭਰ    ਦਾ         ਰਹੇ    ਗਾ
S      S           I  S   S           S      S          I   S   S  
2      2           1  2   2           2      2          1   2   2
_______      _________    _________     _________

ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ        ਫ਼਼ਊ      ਲੁਨ         ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ         ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਕਿੰ     ਨਾ        ਕੁ ਚਿਰ   ਇਉਂ        ਪਰ    ਦਾ           ਰਹੇ   ਗਾ
S      S         I   S      S           S     S            I  S   S
2      2         1   2      2           2     2            1  2   2
______       ________          ________      ________

ਫ਼ਿਅ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ           ਫ਼ਿਅ   ਲੁਨ          ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਕਿਰ   ਦਾ       ਰ ਤੇ   ਨਾ            ਪਰ     ਦਾ          ਰਹੇ   ਗਾ
S      S        I  S    S             S       S           I  S   S
_______     _______         _________       ________
   
  ਬਹਿਰ-  ਮੁਤਕਾਰਿਬ ਮੁਸੱਦਸ ( ਛੇ ਰੁਕਨੀ ) ਸਾਲਿਮ
ਰੁਕਨ - ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ
         ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ

ਨ  ਸਾਂਭੀ ਗਈ ਮਹਿਕ ਅਪਣੀ,
ਇਹੋ  ਦੋਸ਼ ਸੀ ਬਸ  ਕਲੀ  ਦਾ,
ਹਰਿਕ ਪਲ ਤੁਸੀਂ  ਖ਼ੂਬ  ਮਾਣੋਂ,
ਭਰੋਸਾ  ਨਹੀਂ   ਜ਼ਿੰਦਗੀ  ਦਾ।  ( ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਨੋਟ )

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ      ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ
ਨ ਸਾਂ  ਭੀ       ਗਈ  ਮਹਿ       ਕ ਅ  ਣੀ
I  S   S        I  S   S         I  S   S
            1  2   2        1  2   2         1  2   2
______     _______      ________

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ  ਲੁਨ       ਫ਼ਊ    ਲੁਨ
ਇਹੋ   ਦੋ          ਸ਼ ਸੀ  ਬਸ      ਕਲੀ   ਦਾ
I  S   S          I   S   S       I  S    S
            1  2   2          1   2   2       1  2    2
_____         _______      _________

ਫ਼ਊ     ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁਨ
ਹਰਿਕ   ਪਲ        ਤੁਸੀਂ  ਖੂ          ਬ ਮਾ   ਣੋਂ
I   S     S         I  S   S          I   S   S
            1   2     2         1  2   2          1   2   2
______        ________      _________

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ  
ਭਰੋ   ਸਾ          ਨਹੀਂ   ਜਿੰ        ਦਗੀ   ਦਾ
I  S   S          I  S    S        I  S    S
            1   2   2         1   2   2        1  2    2
            ______      _________    ________

ਬਹਿਰ- ਮੁਤਕਾਰਿਬ  ਮੁਸੱਦਸ  ( ਛੇ ਰੁਕਨੀ ) ਮਹਿਜ਼ੂਫ਼ ( ਹਜ਼ਫ਼ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
ਰੁਕਨ- ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫਿਅਲ
        ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫ਼ਊਲੁਨ  ਫਿਅਲ

ਪਵੇ ਜੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿਚ ਕਦੇ,
ਕਦੇ ਫ਼ਾਸਲਾ  ਨਾ  ਮਿਲੇ।
ਕਰਾਂ  ਕੀ ਮਿਰੀ ਸੋਚ  ਦੇ,
ਕਿਤੇ ਹਾਣ  ਦਾ ਨਾ ਮਿਲੇ।  ( ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਨੋਟ )

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ
ਪਵੇ    ਜੇ        ਦਿਲਾਂ ਵਿਚ       ਕਦੇ
I  S   S         I  S   S         I  S
            1  2   2         1  2   2         1  2
_______      ________   ______

ਫ਼ਊ   ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ
ਕਦੇ   ਫ਼ਾ          ਸਲਾ   ਨਾ       ਮਿਲੇ
I  S   S          I  S   S         I  S
            1  2   2          1  2   2         1  2
______       ________    ______

ਫ਼ਊ    ਲੁਨ        ਫ਼ਊ    ਲੁਨ       ਫ਼ਿਅਲ
ਕਰਾਂ   ਕੀ          ਮਿਰੀ   ਸੋ         ਚਦੇ
I  S   S           I   S    S        I  S
            1  2   2           1   2    2        1  2
______        _________    ______

ਫ਼ਊ  ਲੁਨ        ਫ਼ਊ   ਲੁਨ         ਫ਼ਊ
ਕਿਤੇ  ਹਾ         ਣ ਦਾ   ਨਾ        ਮਿਲੇ
I  S   S         I  S    S         I  S
            1  2   2         1  2    2         1  2
______      _______       _______