ਬਹਿਰ ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ-ਤਕਤੀਹ

ਬਹਿਰ- ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ ਮੁਸੰਮਨ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਸਾਲਿਮ- ਬਹਿਰ - ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ ਦਾ ਸਾਲਿਮ ਰੂਪ ਘੱਟ ਹੀ ਵਰਤਿਆ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਦੋ ਕੁ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ੇ ਰੂਪ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹਨ। ਪੇਸ਼ ਬਹਿਰ ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ ਦੇ ਕੁਝ ਕੁ
ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਤਕਤੀਹ-

1 ਬਹਿਰ ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ ਮੁਸੰਮਨ ਸਾਲਿਮ
  ਰੁਕਨ- ਮੁਫ਼ਾਈਲੁਨ ਫ਼ਾਇਲਤੁਨ  ਮੁਫ਼ਾਈਲੁਨ  ਫ਼ਾਇਲਾਤੁਨ
           ਮੁਫ਼ਾਈਲੁਨ ਫ਼ਾਇਲਾਤੁਨ ਮੁਫ਼ਾਈਲੁਨ  ਫ਼ਾਇਲਾਤੁਨ

ਅਜੇਹੇ  ਵੀ ਦੌਰ  ਗੁਜ਼ਰੇ, ਕਦੇ  ਅਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚੋਂ,
ਮੁਸੀਬਤ  ਸੀ ਆਖਣਾ ਕੁਝ,ਖਮੋਸ਼ੀ ਵੀ ਸੀ ਮੁਸੀਬਤ।
ਮੁਸੀਬਤ ਦੇ ਵਕ਼ਤ ਲੋਕੀ,ਖੁਦਾ ਨੂੰ ਹੀ ਯਾਦ ਕਰਦੇ,
ਅਸੀਂ  ਤੇਰਾ  ਨਾਮ ਲੈਂਦੇ, ਜਦੋਂ  ਵੀ ਬਣਦੀ ਮੁਸੀਬਤ। ( ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਨੋਟ )

ਮੁਫ਼ਾ  ਈ  ਲੁਨ       ਫ਼ਾ  ਇਲਾ   ਤੁਨ       ਮੁਫ਼ਾ  ਈ   ਲੁਨ        ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ
ਅਜੇ   ਹੇ  ਵੀ        ਦੌ   ਰ ਗੁਜ਼  ਰੇ        ਕਦੇ   ਅਪ  ਣੀ         ਜ਼ਿੰ  ਦਗੀ   ਚੋਂ
I  S   S  S         S   I   S   S         I  S   S   S           S  I  S    S
            1  2   2   2         2   1   2   2        1  2   2   2            2  1   2   2
_________     ___________     ___________       ___________
 
ਮੁਫ਼ਾ  ਈ  ਲੁਨ         ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ       ਮੁਫ਼ਾ  ਈ  ਲੁਨ         ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ
ਮੁਸੀ  ਬਤ ਸੀ          ਆ  ਖਣਾ   ਕੁਝ       ਖ਼ਮੋ   ਸ਼ੀ  ਵੀ         ਸੀ   ਮੁਸੀ   ਬਤ
I  S   S   S           S  I  S   S          I  S  S   S         S    I   S   S
            1  2   2   2            2  1  2   2         1  2  2    2          2   1   2   2
__________       ___________    ___________    ___________

ਮੁਫ਼ਾ  ਈ  ਲੁਨ        ਫ਼ਾ  ਇਲਾ   ਤੁਨ         ਮੁਫ਼ਾ  ਈ  ਲੁਨ         ਫ਼ਾ  ਇਲਾ    ਤੁਨ
ਮੁਸੀ  ਬਤ  ਦੇ        ਵਕ਼  ਤ  ਲੋ  ਕੀ          ਖ਼ੁਦਾ   ਨੂੰ  ਹੀ          ਯਾ  ਦ ਕਰ   ਦੇ    
I  S   S    S        S   I    S  S           I  S    S  S           S  I    S    S
            1  2   2    2         2  1    2   2          1  2    2   2           2  1    2    2
_________       ___________       _________         _____________

ਮੁਫ਼ਾ  ਈ  ਲੁਨ        ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ        ਮੁਫ਼ਾ  ਈ  ਲੁਨ          ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ
ਅਸੀਂ  ਤੇ  ਰਾ          ਨਾ  ਮ ਲੈਂ   ਦੇ         ਜਦੋਂ  ਵੀ   ਬਣ         ਦੀ   ਮੁਸੀ   ਬਤ
I  S  S   S           S  I  S   S          I  S   S   S           S   I  S    S
            1   2  2   2          2  1  2   2          1  2   2    2           2   1  2    2
_________       _________        __________        ___________

2 ਬਹਿਰ- ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ ਮੁਸੰਮਨ ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਅਖ਼ਰਬ ( ਖ਼ਰਬ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
  ਰੁਕਨ- ਮਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਾਇਲਾਤੁਨ ਮਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਇਲਾਤੁਨ
           ਮਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਾਇਲਾਤੁਨ ਮਫ਼ਊਲੁ ਫ਼ਾਇਲਾਤੁਨ
         
ਨਾ  ਧਰਮ  ਯੁੱਧ  ਹੁੰਦੈ,  ਨਾ  ਹੀ  ਜੇਹਾਦ ਹੁੰਦੈ,
ਅਕਸਰ ਲਹੂ ਦਾ ਚਖਣਾ, ਮੂੰਹ ਨੇ ਸਵਾਦ ਹੁੰਦੈ। ( ਹਰਦਿਆਲ ਸਾਗਰ )

ਮੁਜ਼ਰਮ ਹੀ ਬਹਿ ਗਿਆ ਹੈ, ਮੁਨਸਿਫ਼ ਦੀ ਥਾਂ ਤੇ ਆਕੇ,
ਇਨਸਾਫ਼   ਦਾ  ਤਰੀਕਾ,   ਕਿੰਨਾ  ਬਦਲ  ਗਿਆ  ਹੈ। ( ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ )

ਮਫ਼   ਊਲੁ       ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ       ਮਫ਼   ਊਲੁ       ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ
ਨਾ  ਧਰਮ      ਯੁੱ  ਧ ਹੁੰ    ਦੈ         ਨਾ   ਹੀ ਜਿ     ਹਾ   ਦ ਹੁੰ   ਦੈ
S    S  I      S  I   S    S         S   S   I       S    I   S   S
             2    2  1     2   1  2    2          2   2  1       2    1   2   2
_______    __________      ________   ___________  

ਮਫ਼   ਊਲੁ        ਫ਼ਾ  ਇਲਾ   ਤੁਨ       ਮਫ਼   ਊਲੁ       ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ
ਅਕ  ਸਰ ਲ      ਹੂ  ਦ ਚਖ   ਣਾ       ਮੂ     ਨੇ ਸ       ਵਾ  ਦ ਹੁੰ   ਦਾ
S    S   I        S   I    S   S       S     S   I       S  I   S   S
2    2   1        2   1    2   2       2     2   1      2   1  2   2
________     __________     _________    ___________

ਮਫ਼   ਊਲੁ        ਫ਼ਾ   ਇਲਾ  ਤੁਨ         ਮਫ਼  ਊਲੁ         ਫ਼ਾ  ਇਲਾ   ਤੁਨ
ਮੁਜ਼   ਰਮ ਹਿ     ਬਹਿ ਗਿਆ  ਹੈ          ਮੁਨ  ਸਫ਼ ਦਿ     ਥਾਂ  ਤਿ ਆ   ਕੇ
S    S   I         S  I   S   S           S    S   I       S   I   S    S
2    2   1         2  1   2   2           2    2   1      2   1   2    2
________     ___________      _________   ____________

ਮਫ਼  ਊਲੁ        ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ         ਮਫ਼  ਊਲੁ        ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁਨ
ਇਨ ਸਾਫ਼        ਦਾ  ਤਰੀ   ਕਾ          ਕਿੰ   ਨ ਬ      ਦਲ  ਗਿਆ  ਹੈ
S   S  I         S   I   S   S          S    S   I      S    I   S   S
2   2  1         2   1   2   2          2    2   1      2   1   2   2
_______     ___________      _________   ___________

3 ਬਹਿਰ- ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ ਮੁਸੰਮਨ  ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ )ਅਖਰਬ ਮਕ਼ਫ਼ੂਫ਼  ( ਖ਼ਰਬ ਤੇ ਕ਼ਫ਼ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
 ਰੁਕਨ - ਮਫ਼ਊਲੁ ਫ਼ਾਇਲਾਤੁ ਮੁਫ਼ਾਈਲੁ ਫ਼ਾਇਲਾਤੁ
           ਮਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਾਇਲਾਤੁ ਮੁਫ਼ਾਈਲੁ ਫ਼ਾਇਲਾਤੁ

ਮੌਲਾ  ਕਰੇ ਕਿ ਤੇਰਾ ਵੀ ਕਾਇਮ ਰਹੇ ਗ਼ਰੂਰ,
ਮੈਂਨੂੰ ਵੀ ਮੇਰੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਮਿਲੇ ਜ਼ਰੂਰ। ( ਗੁਰਦੀਪ ਭਾਟੀਆ )

ਤੁਰਦੇ  ਜੇ  ਰਲਕੇ ਹੋਰ ਤਾਂ, ਹੁੰਦੇ ਖ਼ਰਾਬ  ਹੋਰ,
ਕੰਮਬਖ਼ਤ ਇਸ਼ਕ ਜਿੰਦ ਨੂੰ, ਦਿੰਦਾ ਅਤਾਬ ਹੋਰ। ( ਦੀਪਕ ਜੈਤੋਈ )

ਮਫ਼  ਊਲੁ     ਫ਼ਾ ਇਲਾ  ਤੁ      ਮੁਫ਼ਾ    ਈ਼ਲੁ      ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁ
ਮੌ    ਲਾ ਕ   ਰੇ  ਕਿ ਤੇ  ਰ      ਵਿ ਕਾ  ਇਮ ਰ   ਹੇ   ਗ਼ਰੂ   ਰ
S   S   I    S   I   S  S      I   S   S   I     S  I   S   I
2   2   1    2   1   2  2     1   2    2  1     2  1   2  1
_______  __________   _________   _________

ਮਫ਼  ਊਲੁ       ਫ਼ਾ  ਇਲਾ    ਤੁ       ਮੁਫ਼ਾ   ਈਲੁ        ਫ਼ਾ   ਇਲਾ  ਤੁ
ਮੈਂ    ਨੂੰ ਵਿ     ਮੇ   ਰਿ ਇਸ਼  ਕ      ਦਿ ਮੰ   ਜ਼ਿਲ ਮਿ    ਲੇ   ਜ਼ਰੂ   ਰ
S    S   I     S   I    S    I        I  S   S    I       S   I  S   I
2    2   1     2   1   2    1        1  2   2   1       2   1  2   1
_______  _____________   _________    ___________

ਮਫ਼  ਊਲੁ       ਫ਼ਾ   ਇਲਾ   ਤੁ        ਮੁਫ਼ਾ  ਈਲੁ          ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁ
ਤੁਰ  ਦੇ ਜਿ     ਰਲ   ਕਿ ਹੋ  ਰ        ਤ ਹੁੰ ਾਮ ਦੇ ਖ         ਰਾ  ਬ ਹੋ   ਰ
S   S   I       S   I     S   I        I  S   S I          S   I  S   I
2   2   1       2  1     2   1       1   2   2 1         2   1  2  1
_______     ___________    _________     ____________

ਮਫ਼  ਊਲੁ      ਫ਼ਾ   ਇਲਾ   ਤੁ        ਮੁਫ਼ਾ   ਈਲੁ        ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁ
ਕ਼ਮ  ਬਖ਼ਤ    ਇਸ਼  ਕ ਜਿੰ  ਦ       ਨੁ ਦਿੰ   ਦਾ ਇ      ਤਾ  ਬ ਹੋ  ਰ
S    S  I       S    I   S  I        I   S   S   I        S   I  S  I
2    2  1       2   1   2  1        1   2   2  1        2   1  2  1
________    _________     __________     _________

4 ਬਹਿਰ - ਮੁਜ਼ਾਰਿਆ ਮੁਸੰਮਨ ( ਅੱਠ ਰੁਕਨੀ ) ਅਖ਼ਰਬ - ਮਕ਼ਫ਼ੂਫ਼ - ਮਹਿਜ਼ੂਫ਼ ( ਖ਼ਰਬ , ਕ਼ਫ਼ ਤੇ ਹਜ਼ਫ਼ ਜ਼ਿਹਾਫ਼ ਨਾਲ )
  ਰੁਕਨ - ਮਫ਼ਊਲੁ  ਫਾਇਲਾਤੁ  ਮੁਫ਼ਾਈਲੁ  ਫ਼ਾਇਲੁਨ,
      ਮਫ਼ਊਲੁ  ਫ਼ਾਇਲਾਤੁ  ਮੁਫ਼ਾਈਲੁ  ਫ਼ਾਇਲੁਨ

ਚੁੱਪਾਂ   ਦੇ    ਰੂਬਰੂ   ਕਦੇ  ਬੋਲਾਂ  ਦੇ   ਰੂਬਰੂ,
ਹਰ ਹਾਲ ਵਿਚ ਰਿਹਾ ਕੁਈ, ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਰੂਬਰੂ।  ( ਹਰਬੰਸ  ਮਾਛੀਵਾੜਾ )

ਹਰ  ਪਲ   ਕਿਤੇ  ਸਵੇਰ, ਕਿਤੇ  ਸ਼ਾਮ  ਹੋ ਰਹੀ,
ਚੱਲ ਤੁਰ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚ ਨਾ ਆਉਂਦੀ ਖੜੋਤ ਹੈ। ( ਦਵਿੰਦਰ ਪੂਨੀਆਂ )

ਮਫ਼  ਊਲੁ      ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁ      ਮੁਫ਼ਾ  ਈਲੁ     ਫ਼ਾ  ਇਲੁਨ
ਚੁੱ   ਪਾਂ ਦਿ    ਰੂ   ਬਰੂ   ਕ       ਦਿ ਬੋ ਲਾਂ ਦਿ    ਰੂ   ਬਰੂ
S   S  I       S   I   S  I       I  S   S  I      S  I  S
2   2  1       2   1   2  1     1  2   2  1      2  1  2
_______    _________   _________   ________

ਮਫ਼  ਊਲੁ       ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁ      ਮੁਫ਼ਾ  ਈਲੁ      ਫ਼ਾ  ਇਲੁਨ
ਹਰ  ਹਾਲ     ਵਿਚ  ਰਿਹਾ ਕੁ     ਇ ਪ੍ਰਸ਼ ਨਾ ਦਿ   ਰੂ   ਬਰੂ
S   S  I        S   I   S  I      I   S   S   I    S   I  S
2   2   1        2  1   2  1      1   2   2  1    2   1  2
_______    _________    _________  ________

ਮਫ਼  ਊਲੁ      ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁ      ਮੁਫ਼ਾ  ਈਲੁ      ਫ਼ਾ  ਇਲੁਨ  
ਹਰ  ਪਲ ਕਿ   ਤੇ  ਸਵੇ    ਰ      ਕਿਤੇ  ਸ਼ਾਮ      ਹੋ   ਰਹੀ
S   S   I       S  I   S  I        I  S  S  I      S   I  S
2   2   1       2  1   2 1       1  2   2  1      2  1  2
_______     ________     _________   _______

ਮਫ਼  ਊਲੁ       ਫ਼ਾ  ਇਲਾ  ਤੁ       ਮੁਫ਼ਾ  ਈਲੁ      ਫ਼ਾ  ਇਲੁਨ
ਚਲ  ਤੁਰ ਕਿ   ਜ਼ਿੰ  ਦਗੀ   ਚ      ਨ ਔਂ  ਦੀ ਖ    ੜੋ   ਤ  ਹੈ
S   S    I       S   I   S  I        I   S  S  I     S   I   S
2   2    1       2  1   2  1        1   2  2  1    2   1   2
________    __________    _________  ______